Abstract
The article presents various ways of using the production of Damian Bieniek Jan Kochanowski. Treny in Polish high school education. Suggestions enable the development and improvement of students’ skills included in the core curriculum, among which the most important are the reception of film as a text of culture and activities related to it, such as: analysis of the structure of the film, reading its sense, main idea, information, and explicit and hidden meanings, presenting proposals for one’s own interpretation of this text of culture (literary, historical and cultural contexts) and young people’s own experiences.
This text is a voice speaking to the need to improve film education in a modern school. The production has been used in it as an independent text of culture, around which lessons are conducted, a didactic aid helpful in traditional discussion of trains and a tool enabling the development of students’ Polish language skills and supporting the didactic and educational process organised by the teacher.
References
Bałutowski D., Film jako sprzymierzeniec w wychowaniu dzieci i młodzieży, [w:] Edukacja filmowa na zajęciach szkolnych i pozaszkolnych. Poradnik dla dyrektorów placówek oświatowych, nauczycieli, wychowawców, edukatorów filmowych, red. D. Górecka, D. Gołębiowska, Warszawa 2014, s. 5-6.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Bobiński W., Teksty w lustrze ekranu, Kraków 2011.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Bobiński W., W oczekiwaniu na szkołę przyszłości. O trudnej obecności filmu w edukacji polonistycznej, https://edukacjafilmowa.pl/w-oczekiwaniu-na-szkole-przyszlosci/, dostęp: 02.03.2023.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Bobiński W., W poszukiwaniu „czegoś więcej”. O szkolnych próbach kształtowania wrażliwości na dobre filmy, [w:] Edukacja polonistyczna wobec trudnej współczesności, red. A. Janus-Sitarz, Kraków 2010, s. 225-259.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Bobiński W., Wykształcić widza. Sztuka oglądania w edukacji polonistycznej, Kraków 2016.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Bortnowski S., Jak wyzwolić i zniszczyć wyobraźnię piszących?, [w:] Jestem – więc piszę. Między rzemiosłem z wyobraźnią, red. G. Tomaszewska, B. Kapela-Bagińska, Z. Pomirska, Gdańsk 2009, s. 13-23.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Budzik J., O budowaniu mostów między teorią a praktyką humanistyki w edukacji filmowej, „Kwartalnik Filmowy” 2020, nr 111, s. 241-257.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Choczaj M., O adaptacji, ekranizacji, przekładzie intersemiotycznym i innych zmartwieniach teorii literatury, filmu i mediów, „Przestrzenie Teorii” 2011, nr 16, s. 11-39.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Czyżewski S., Analiza formalna filmu – analiza warsztatowa – analiza „partyturowa”… (?), „Images” 2014, vol. XIV, no. 23, s. 165-177.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Depta H., Film i wychowanie, Warszawa 1975.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Dobosiewicz J., 15 filmów, o których długo nie można zapomnieć, https://businessinsider.com.pl/lifestyle/15-filmow-o-ktorych-dlugo-nie-mozna-zapomniec/1pw8wly, dostęp: 16.03.2023.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Dzierbicka P., Tomasz Raczek: W sztuce nie ma czegoś takiego jak obiektywizm, http://swiatelit.com.pl/tomasz-raczek-w-sztuce-nie-ma-czegos-takiego-jak-obiektywizm/, dostęp: 02.03.2023.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Eco U., Dzieło otwarte. Forma i nieokreśloność w poetykach współczesnych, przeł. J. Gałuszka, Warszawa 1973.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Edukacja filmowa w polskiej szkole na podstawie opinii nauczycieli uczestniczących w warsztatach „Filmoteki szkolnej”, Warszawa 2011.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Górecka D., Film jako atrakcyjne narzędzie realizacji wymagań podstawy programowej kształcenia ogólnego, [w:] Edukacja filmowa na zajęciach szkolnych i pozaszkolnych. Poradnik dla dyrektorów placówek oświatowych, nauczycieli, wychowawców, edukatorów filmowych, red. D. Górecka, D. Gołębiowska, Warszawa 2014, s. 2-4.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Gulda P., Czarno-białe filmy to trend? „Każda strategia ma sens, o ile przykuje nas do fotela na 90 minut”, https://kultura.gazeta.pl/kultura/7,114438,24451719,czarno-biale-filmy-to-trend-kazda-strategia-ma-sens-o-ile.html, dostęp: 10.02.2023.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Hejno S., Artur Kocięcki: Tak jak w „Trenach” Kochanowskiego, tęsknoty są wieczne, https://kurierlubelski.pl/artur-kociecki-tak-jak-w-trenach-kochanowskiego-teskoty-sa-wieczne/ar/13639124, dostęp: 03.02.2023.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Ingarden R., Przeżycie, dzieło, wartość, Kraków 1966.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Inglot M., Problematyka nauczania języka i literatury polskiej, Wrocław 1977.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kielar M., Rola filmu animowanego w pracy dydaktyczno-wychowawczej przedszkola, Warszawa 1978.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kmita J., Rozumienie w procesie odbioru dzieła literackiego, „Studia Metodologiczne”1969, vol. 6, s. 131-156.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Rozumienie w procesie odbioru dzieła literackiego, Poznań 1969.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kochanowski J., Dzieła wybrane, wybór i redakcja M. Tomczyk, Kraków 2006.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Konieczna E., Szkoła i film. Szkic o edukacji filmowej, „Cieszyński Almanach Pedagogiczny" 2018, T. 5, s. 160-169.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Konieczna E., Uczenie (się) kina. Wstęp do badań nad kompetencjami nauczycieli – edukatorów filmowych, [w:] Od edukacji filmowej do edukacji audiowizualnej. Teorie i praktyki, red. E. Ciszewska, K. Klejsa, Łódź 2016, s. 143-159.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Lewicki B. W., Film w nauce i szkole, „Muzeum. Czasopismo wydawane przez Towarzystwo nauczycieli Szkół Wyższych”, 1938, nr 4, s. 215-216.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Lewicki B. W., Gramatyka języka filmowego (Normatywna dziedzina teorii filmu), „Kwartalnik Filmowy” 1959, nr 1, s. 30.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Lewicki B. W., Wprowadzenie do wiedzy o filmie, Wrocław 1964.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Malinowski B. M., Filmy, które pozwalają myśleć bez schematu, https://www.worldmaster.pl/filmy-i-seriale/11-filmow-zmieni-twoje-spojrzenie/, dostęp: 16.03.2023.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Mirska-Czerwińska A., Jak pracować z filmem na zajęciach szkolnych – wybór metod, [w:] Filmoteka szkolna…, s.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Mundziel K., Tylko trzy i pół minuty… Recenzja filmu „Jan Kochanowski. Lament VIII”, http://sp3.koszalin.pl/wp-content/uploads/2021/06/D.pdf, dostęp: 03.02.2023.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Nurczyńska-Fidelska E., Nurt edukacji filmowej w programach szkolnych – tezy referatu, [w:] Edukacja filmowa w kontekście programów szkolnych, red. E. Kanownik, Poznań 1990, s. 1-2.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Pasterski M., 15 filmów, które dają do myślenia, https://michalpasterski.pl/2015/09/15-filmow-ktore-daja-do-myslenia/, dostęp: 16.03.2023.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Parol J., Analiza filmu jako edukacja spojrzenia – wychowanie „dla filmu”, „Kwartalnik Pedagogiczny”2017, nr 4, s. 111-122.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Podstawa programowa kształcenia ogólnego z komentarzem. Szkoła ponadpodstawowa: liceum ogólnokształcące, technikum oraz branżowa szkoła I i II stopnia. Język polski, https://podstawaprogramowa.pl/Liceum-technikum/Jezyk-polski, dostęp: 15.03.2023.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Pruszczyński R., Film w szkole. Nie tylko na lekcji wychowawczej, https://globalna.ceo.org.pl/material/film-w-szkole-nie-tylko-na-lekcji-wychowawczej/, dostęp: 15.03.3023.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Sinica M., Wybrane obszary badań edukacji literackiej, Zielona Góra 2006.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Skowronek B., Edukacja filmowa (i medialna). Ujęcie antropocentryczno-pragmatystyczne, [w:] Od edukacji filmowej do edukacji audiowizualnej. Teorie i praktyki, red. E. Ciszewska, K. Klejsa, Łódź 2016, s. 11-20.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Staszczyszyn B., Wielobarwni – czerń i biel w nowym polskim kinie, https://culture.pl/pl/artykul/wielobarwni-czern-i-biel-w-nowym-polskim-kinie, dostęp: 03.02.2023.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Sulisz W., Artur Kocięcki: Umarłem, żeby przywołać poetę Jana z Czarnolasu, http://www.arturkociecki.pl/wywiad_dziennik_wschodni.pdf, dostęp: 21.01.2023.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Szoska M., Nieuchwytna obecność. Film o nowe media w nowej podstawie programowej kształcenia ogólnego, „Annales Universitatis PaedagogicaceCracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguage Polonae Partinentia” 2019, s. 183-193.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Walczak A., Dlaczego warto z uczniami analizować i interpretować filmy?, [w:] Filmoteka szkolna. Scenariusze zajęć i materiały pomocnicze dla nauczycieli, red M. Hajdukiewicz, S. Żmijewska-Kwiręg, Warszawa 2010, s. 6-9.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Walczak A., Wykorzystanie filmu fabularnego na lekcjach historii, Łódź 2002.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Wieczorski M., Czy o filmie powinniśmy się uczyć w szkole?, https://www.magazynempatia.pl/czy-o-filmie-powinnismy-uczyc-sie-w-szkole/, dostęp: 04.03.2023.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Wojniak J., Edutainment i edukacja filmowa jako narzędzia kształtowania tożsamości oraz postaw dzieci i młodzieży, „Państwo i Społeczeństwo” 2015, nr 1, s. 167-180.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Zabłocka-Skorek J., Wychowawcza rola filmu w kontekście postawy programowej szkoły ponadgimnazjalnej, [w:] Od edukacji filmowej do edukacji audiowizualnej. Teorie i praktyki, red. E. Ciszewska, K. Klejsa, Łódź 2016 s. 161-195.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Zasacka Z., Chymkowski R., Stan czytelnictwa książek w Polsce w drugim roku pandemii (2021-2022), https://www.bn.org.pl/download/document/1656416398.pdf, dostęp: 16.03.2023.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Ziomek J., Powinowactwa literatury. Studia i szkice, Warszawa 1980, s. 7-101.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
Copyright (c) 2024 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia