Abstrakt
The author discusses contemporary conditions of the subject actions of Polish teachers in educational institutions. He analyses areas of pedagogical freedom that can be exploited and the forms of its limitation in the context of universal access to GPT Chats. The author emphasises that exams which are transformed into multi‑level control systems and specifically constructed teacher evaluation surveys become tools that narrow the areas of pedagogical freedom. As a result, systemic solutions reduce most of the actions of Polish teachers to depersonalised functions that can be performed by artificial intelligence Chatbots.
Bibliografia
Akademia Leona Koźmińskiego z rekomendacjami dotyczącymi wykorzystania ChatGPT, 2023, https://www.kozminski.edu.pl/pl/news/akademia‑leona‑kozminskiego‑z‑rekomendacjami‑dotyczacymi‑wykorzystania‑chatgpt (dostęp: 11.10.2023).
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Bobiński W., Nie „ego” lecz „eko” – język polski jako lekcje podmiotowości, [w:] Lekcja POLSKI(ego). Praktyki edukacyjne wobec niepokojów XXI wieku, red. A. Gis i in., Poznań 2021, s. 401–411.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Bobiński W., Uczeń jako wartość. Porzucona misja polonistyki, [w:] Polonistyka i świat wartości. Edukacja polonistyczna jako wartość, red. M. Marzec ‑Jóźwicka, A. Karczewska, S.J. Żurek, Lublin 2019, s. 91–98.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Bortnowski S., Nauczycielu, bądź sobą!, Warszawa 1992.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Breczko B., ChatGPT napisał maturę z języka polskiego lepiej od większości uczniów. Wyłożył się na „Dziadach”, „Gazeta Wyborcza” 2023, 4 V, https://wyborcza.biz/biznes/7,177150,29706800,chatgpt‑napisal‑mature‑z‑jezyka‑polskiego‑lepiej‑od‑ ‑96‑proc.html (dostęp: 10.09.2023).
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Centrum Kształcenia IDEA, Jak zastosować sztuczną inteligencję i ChatGPT w dydaktyce uczelni – warsztaty dla nauczycieli akademickich, 2023, https://cknik.pl/uczelnie/ 384‑chatgpt‑w‑dydaktyce (dostęp: 20.10.2023).
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Czarnecki M., AI podczas symulacji wojskowych „zabiła” operatora? Armia USA zaprzecza, „Gazeta Wyborcza” 2023, 2 VI, https://wyborcza.pl/7,75399,29828190,ai‑podczas‑symulacji‑wojskowych‑zabila‑czlowieka‑ktory‑ja.html (dostęp: 20.10.2023).
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Giddens A., Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, przeł. A. Szulżycka, Warszawa 2002.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Gurycka A., Podmiotowość – postulat dla wychowania, [w:] Podmiotowość w doświadczeniach wychowawczych dzieci i młodzieży, red. A. Gurycka, Warszawa 1989, s. 9–24.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Hamilton T. „Cinco”, How AI Will Alter Multi‑Domain Warfare, RAeS Future Combat Air and Space Capabilities Summit, Royal Aeronautical Society Headquarters, London 23–24 May 2023, https://www.aerosociety.com/media/20895/programme‑future‑ ‑combat‑air‑and‑space‑capabilities.pdf (dostęp: 20.09.2023).
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Jędrychowska M., Najpierw człowiek. Szkolna edukacja kulturowo‑literacka a problem kształcenia dydaktycznego polonistów. Refleksja teleologiczna, Kraków 1998.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Jędrychowska M., Szkic do pejzażu aksjologicznego, Kraków 2010.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kłakówna Z.A., Siłaczko, wróć!, „Dydaktyka Polonistyczna” 2021, nr 7, s. 142–157.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Konczal M., ChatGPT pisze wypracowania za uczniów. Są narzędzia, które to uniemożliwią.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Sztuczna inteligencja to szansa czy zagrożenie dla edukacji?, Strefa Edukacji, 3 II 2023, https://strefaedukacji.pl/chatgpt‑pisze‑wypracowania‑za‑uczniow‑sa‑narzedzia‑ktore‑to‑uniemozliwia‑sztuczna‑inteligencja‑to‑szansa‑czy‑zagrozenie‑dla/ar/c517229077 (dostęp: 6.09.2023).
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kozakiewicz K., Piasecki M., Polski ChatGPT powstaje na Politechnice Wrocławskiej. Potrzeba kontroli nad informacjami o naszym kraju, „Gazeta Wyborcza” 2023, 22 X, https://wroclaw.wyborcza.pl/wroclaw/7,35771,30284135,polski‑chatgpt‑powstaje‑na‑politechnice‑wroclawskiej‑potrzeba.html (dostęp: 20.10.2023).
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Koziołek R., AIChallenger. Biznes, nauka i społeczeństwo w świecie sztucznej inteligencji [wypowiedź w dyskusji panelowej], Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, 20 IV 2023, https://youtu.be/3tKMUh_XBAI (dostęp: 10.09.2023).
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kozłowski P., Robot zasilany AI zdał maturę z języka polskiego. To pierwszy taki przypadek, Dziennik.pl, 14 V 2024, https://edukacja.dziennik.pl/aktualnosci/artykuly/9506784,robot‑zasilany‑ai‑zdal‑mature‑z‑jezyka‑polskiego‑to‑pierwszy‑taki‑prz.html (dostęp: 20.05.2024).
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kwiatkowska ‑Ratajczak M., Dawna a nowa dydaktyka polonistyczna, [w:] Innowacje i metody. T. 1, W kręgu teorii i praktyki. Podręcznik akademicki dydaktyki kształcenia polonistycznego, red. M. Kwiatkowska ‑Ratajczak, Poznań 2011, s. 34–40.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Lamża Ł., Chat GPT: Konsekwencje dla biznesu, nauki, społeczeństwa. Pokaz możliwości, AIChallenger. Biznes, nauka i społeczeństwo w świecie sztucznej inteligencji, Katowice Wydział Humanistyczny Uniwersytetu Śląskiego, 20 IV 2023, https://youtu.be/ 3tKMUh_XBAI (dostęp: 10.09.2023).
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Leder A., Ekonomia to stan umysłu. Ćwiczenie z semantyki języków ekonomicznych, Warszawa 2023.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Moszczeńska H. i in., NOWA Teraz matura. Język polski. Zbiór zadań maturalnych z cyfrowym wspomaganiem nauki. Poziom podstawowy i rozszerzony, Warszawa 2022.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Nycz R., Literatura jako trop rzeczywistości. Poetyka epifanii w nowoczesnej literaturze polskiej, Kraków 2001.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Płytycz B., Nauczyciel – zawód elitarny, „Pauza Akademicka” 2023, nr 659, s. 4.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Polakowski J., Badanie odbioru prozy artystycznej w aspekcie dydaktycznym. Zarys teorii badań – próba diagnozy, Kraków 1980.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Popławska A., Autonomia nauczyciela w reformowanej szkole, [w:] Nauczyciel we współczesnej rzeczywistości edukacyjnej, red. A. Karpińska, M. Zińczuk, K. Kowalczuk, Białystok 2021, s. 77–96.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Rekomendacje ekspertów Cyber Science w związku z wykorzystaniem algorytmów AI,
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
IV 2023, https://us.edu.pl/rekomendacje‑ekspertow‑cyber‑science‑w‑zwiazku‑z‑wykorzystaniem‑algorytmow‑ai/ (dostęp: 10.09.2023).
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Stiegler B., Wstrząsy. Głupota i wiedza w XXI wieku, przeł. M. Krzykawski, Warszawa 2017.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Tischner J., U źródeł myślenia, Kraków 2023.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Wesoła B., Studenci oblali przez ChatGPT. Uniwersytet unieważnił prace całego rocznika. Generatorów treści i AI trzeba używać z rozsądkiem, 2023, https://strefaedukacji.pl/studenci‑oblali‑przez‑chatgpt‑uniwersytet‑uniewaznil‑prace‑calego‑rocznika‑generatorow‑tresci‑i‑ai‑trzeba‑uzywac‑z‑rozsadkiem/ar/c5‑17745901 (dostęp:
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
11.2023).
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Wilczak M., Uczestniczenie w kulturze humanistycznej. Personalizacja doświadczenia, [w:] Polonistyka i świat wartości. Edukacja polonistyczna jako wartość, red. M. Marzec‑Jóźwicka, A. Karczewska, S.J. Żurek, Lublin 2019, s. 135–151.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Woś M., Pojęcie podmiotowości i podmiotu w kontekście wychowania aksjonormatywnego, „Edukacja Humanistyczna” 2022, nr 2 (47), s. 91–103.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Zubrzycka ‑Maciąg T., Rola nauczyciela w rozwijaniu podmiotowości uczniów, „Edukacja – Technika – Informatyka” 2019, nr 3 (29), s. 146–151.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
Prawa autorskie (c) 2024 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia