„Pomiędzy kulturą a ziemią”. Od świata globalnego do lokalnego na przykładzie literatury „stąd”

Abstract

Celem publikacji jest zwrócenie szczególnej uwagi na znaczącą rolę polonistycznej edukacji regionalnej, która domaga się odpowiedzi na pytanie − jak w płynnonowoczesnej, często odhumanizowanej, anonimowej kulturze pomagać uczniowi w „zakorzenianiu” się? Przywołane propozycje dydaktyczne idą w kierunku „czytania” kultury współczesnej, czyli: 1) reklamy Coca-Coli, globalnego napoju ze złudną tożsamością „jesteśmy stąd”; 2) nauczania papieskiego (ukontekstowionego globalnie), akcentującego potencjał kultury regionu i wartości, jakie tkwią w wartościach zakorzenionych właśnie w tej kulturze (np.: siła więzi emocjonalno-psychicznej człowieka z drugim człowiekiem, dzieciństwem, najbliższą sercu okolicą).

Kontekst kultury współczesnej prowadzi bezpośrednio do regionalistycznego wymiaru kształcenia i propozycji czytania biografii oraz prozy Władysława Dunarowskiego, rodem z Limanowszczyzny. Walorów proponowanych tekstów literackich jest wiele. Zaliczyłam do nich m.in.: otwieranie się na problemy kultury i mikrohistorie ludzi zamieszkujących w przeszłości obszar Ziemi Limanowskiej; kierowanie myślenia młodzieży w stronę człowieka „stąd” i jego prywatnych sposobów doświadczania „małej ojczyzny”. Głębsze spojrzenie na literaturę „stąd” pozwoliło dostrzec ponadczasową moc ujawniania problemów ludzkich, które okazują się uniwersalne.

W końcowej konkluzji wskazałam na szczególną rolę literatury „stąd” we współczesnym świecie − zwiększanie szans życiowych młodzieży w świecie globalnym.