Abstract
The author presents teachers as that professional group that has experienced serious crises over the past few years (the 2019 strike and the COVID-19 pandemic) that have had a significant impact on their integrity and being evaluated by society. In these difficult situations, teachers have been faced with many challenges and not easy decisions, which have resulted in, among other things, destabilization of the teaching process, disunity and lack of solidarity within the professional group. They also entailed a strong polarization of society (including parents and students), who represented far extreme views. The purpose of the undertaken study is to attempt to answer the question: Are teachers victims of the system, the pandemic or of themselves? The analyses referred to in the text proved that teachers are victims not only of the system, but also of the excessive expectations often placed on them. False generalizations (teachers perceived as oversensitive about themselves, despotic, shouty, infantile, intrusive, manifesting a lack of mutual respect) are not only detrimental to educators, but also contribute to creating barriers to interpersonal communication. Moreover, it turned out that in crisis situations that require “speaking with one voice,” teachers as a professional group did not quite pass the test of practicing such an important value as solidarity.
References
Aronson E., Człowiek – istota społeczna, przekł. J. Radzicki, Warszawa 2000.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Barnes D., Nauczyciele i uczniowie. Od porozumiewania się do kształcenia, Warszawa 1988.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Bartmiński J., Solidarność, [w:] Język – Wartości – Polityka. Zmiany rozumienia nazw wartości w okresie transformacji ustrojowej w Polsce. Raport z badań empirycznych, red. tegoż, Lublin 2006.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Bartmiński J., Stereotypy mieszkają w języku. Studia etnolingwistyczne, Lublin 2007.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Cieśla J., Przez dziurkę od klucza, „Polityka” 2018, nr 17/18.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Cywińska M., Efektywność nauczyciela w dobie współczesnej, [w:] Być nauczycielem. Kompetencje współczesnego nauczyciela, red. tejże, Poznań 2013.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Czerpaniak-Walczak M., Kompetencja, słowo kluczowe czy „wytrych” w edukacji?, „Neodidagmata” 1999, nr 24.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Dolata E., „Miłość dusz ludzkich” podstawą działalności nauczycielskiej w „szkole twórczej”, [w:] Szkoła twórcza w odtwórczym świecie, red. J. Krukowski, A. Włoch, Kraków 2013.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Dylak S., Wizualizacja w kształceniu nauczycieli, Poznań 1995.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
https://www.dermedicowo.pl/forum/rodzice-po-godzinach/1804-jaka-macie-opinie-na-temat-strajku-nauczycieli-/2, dostęp 16.09.2022.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Inny słownik języka polskiego, red. M. Bańko, Warszawa 2000, t. 2.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Karwatowska M., Autorytety w opiniach młodzieży, Lublin 2012.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Karwatowska M., O potrzebie zachowań etycznych we współczesnej edukacji, „Educatio Nova”, ANNALES UMCS 2020, sectio N, nr 5.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Karwatowska M., Etyka komunikacji jako podstawa budowania relacji międzyludzkich (na przykładzie interakcji nauczyciel–uczeń), [w:] Silva rerum. Rzecz o współczesnej i dawnej polszczyźnie, red. A. Myszka, E. Oronowicz-Kida, R. Słabczyński, Rzeszów 2021.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Karwatowska M., Tymiakin L., Zmiany w etosie polskiej szkoły, [w:] Edukacja polonistyczna. Metamorfozy kontekstów i metod, red. tychże, Lublin 2017.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kędzierska H., Kariery zawodowe nauczycieli: konteksty – wzory – pola dyskursu, Toruń 2012.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kompetencje nauczyciela polonisty we współczesnej szkole. Między schematyzmem a kreatywnością, red. K. Maciejak, M. Trysińska, Warszawa 2019.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Komunikat z badań CBOS: „Społeczne poparcie dla protestu nauczycieli”, nr 54/2019, który opracował Rafał Boguszewski;
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
https://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2019/K_054_19.PDF, dostęp 16.09.2022.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Konarzewski K., Nauczyciel, [w:] tenże, Sztuka nauczania. Szkoła, Warszawa 1993.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kowalikowa J., Składniki polonistycznej kompetencji nauczycielskiej, „Zeszyty Naukowe UJ. Prace Historycznoliterackie” 1982, z. 44.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Kwiatkowska H., Tożsamość nauczycieli. Między anomią a autonomią, Gdańsk 2005.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Latoch-Zielińska M., Morawska I., Mentor, coach i tutor w szkole. Czy i dlaczego „zwykły” nauczyciel już nie wystarcza?, „Filoteknos” 2016, t. 6.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Linde S.B., Słownik języka polskiego, t. 1–2, Lwów 1803.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Męczkowska-Christiansen A., Nauczyciel we współczesnej rzeczywistości edukacyjnej: menadżer, urzędnik czy obywatel?, „Forum Oświatowe”, 27(2), 2015; http://forumoswiatowe.pl/index.php/czasopismo/article/view/305, dostęp 17.09.2022.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Nauka zdalna- wpływ pandemii COVID-19 na sytuację edukacyjną (eduspace.edu.pl), dostęp 16.09.2022.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Okoń W., Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej, Warszawa 1996.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Olszak-Krzyżanowska B., Poczucie tożsamości zawodowej nauczycieli, „Nauczyciel i Szkoła” 1999, 1(6).
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Polak K., Bezradność nauczycielska, Kraków 2012.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Potyrała K., Dydaktyka w kształceniu nauczycieli, „Forum Akademickie” 2018, nr 2.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Smak M., Walczak D., Pozycja społeczno-zawodowa nauczycieli. Raport z badania jakościowego, Warszawa 2015.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Solska J., Płaczą nad płacą, „Polityka” 2022, nr 23.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
W. Strykowski, J. Strykowska, J. Pielachowski, Kompetencje nauczyciela szkoły współczesnej, Poznań 2007.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Taraszkiewicz M., Jak uczyć jeszcze lepiej! Szkoła pełna ludzi, Poznań 2001.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Wagner I., Stałość czy zmienność autorytetów. Pedagogiczno-społeczne studium funkcjonowania i degradacji autorytetów w zmieniającym się społeczeństwie, Kraków 2005.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Włoch S., W poszukiwaniu innowacyjnego modelu kształcenia nauczycieli, [w:] Polski system edukacji po reformie 1999 roku. Stan, perspektywy, zagrożenia, t. 2, red. Z. Andrzejak, L. Kacprzak, K. Pająk, Poznań–Warszawa 2005.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Worsowicz M., Podmiotowość nauczyciela polonisty, „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica” 4, 2001.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
WP Opinie https://opinie.wp.pl/polacy-przeciw-nauczycielom-strajk-mowy-nie-ma-tylko-41-za-podwyzkami-badanie-wp-6356186756761729a, dostęp 16.09.2022.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Zamorska B., Nauczyciele. (Re)konstrukcja bycia-w-świecie edukacji, Wrocław 2008.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
Zgółka T., Czy warto być obok?, [w:] tenże, Eseje, wybór i red. H. Zgółkowa, Poznań 2022.
##plugins.generic.googleScholarLinks.settings.viewInGS##
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
Copyright (c) 2023 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia ad Didacticam Litterarum Polonarum et Linguae Polonae Pertinentia